De dood van Ezechiëls vrouw. Ezechiel 24,15-24

Door Johan Lust in EZRA Bijbels tijdschrift 43: september 2019

Geselecteerde fragmenten

Stel je voor: je bent diepgelovig, en God komt je vertellen dat Hij je dierbare vrouw zal laten omkomen. Je mag niet rouwen of treuren. Wel moet je de dood van je geliefde gebruiken als een didactisch middel om volksgenoten diets te maken dat hun iets soortgelijks te wachten staat. Zoiets kan toch niet? Je verwacht helemaal niet dat God zoiets doet. Toch overkomt het de profeet Ezechiël.

[..]

Opmerkelijk is dat de oudste vertaling van de Hebreeuwse Bijbel, de Griekse, die dateert uit de tijd vóór Christus, in dit verhaal met geen woord rept over de dood van Ezechiëls vrouw. Heeft de vertaler dit weggelaten, wellicht omdat het hem tegen de borst stootte, of stond het nog niet in de tekst die hij vertaalde? Het laatste lijkt mij het meest waarschijnlijk, aangezien het oudste Griekse handschrift waarover we beschikken de Hebreeuwse tekst doorgaans zeer getrouw en bijna woord voor woord weergeeft. Wordt die argumentatie niet op losse schroeven gezet door de recente vondst van de Ezechiël-rol in Masada? Dit is het oudste Hebreeuwse Ezechiël-handschrift in ons bezit en daarin wordt de dood van Ezechiëls vrouw wel vermeld. Het manuscript dateert vermoedelijk uit de derde eeuw vóór Christus en is ouder dan het oudste Griekse handschrift waarin die vermelding ontbreekt. Is dit geen onweerlegbaar bewijs dat het relaas over het overlijden van Ezechiëls vrouw reeds in de bijbeltekst voorkwam vóór de Griekse vertaling gemaakt werd? Toch niet. In die tijd waren immers diverse bijbelhandschriften in omloop, die niet helemaal gelijkvormig waren. Dat blijkt duidelijk uit de vondsten van Qumran. Aangenomen mag worden dat de Griekse vertaler van Ezechiël, net zoals die van Jeremia, een Hebreeuws handschrift voor zich had dat gevoelig afweek van de gestroomlijnde tekst die we nu bezitten.

[..]

De aangekondigde rampen mogen de profeet niet teveel beïnvloeden: ‘Jij mag niet klagen of treuren. Het volk zal dat doen, jij niet’. De volgende uitdrukkingen wijzen vermoedelijk in dezelfde richting. Zeer duidelijk is dat niet. Maar in veel andere tekenhandelingen is dit eveneens het geval. Lees er maar het
onmiddellijk hieraan voorafgaande verhaal op na, waar het gaat over de ziedende kookpot vol stukken vlees. Wel wordt telkens in een tweede deel van het verhaal eenduidiger gezegd waar het teken naar verwijst. Het is een uitbeelding van Gods straffend ingrijpen tegen Jeruzalem en tegen het zogenaamde godsvolk dat daar verblijft en van de reactie van de ballingen die geen medelijden moeten tonen met de bevolking van Jeruzalem. Zoals vaker het geval is bij Ezechiël, alludeert het verhaal op de spanning tussen de ballingen en de achtergebleven bevolking in Jeruzalem en omgeving. Laatstgenoemden worden als corrupt beschouwd en krijgen hun verdiende straf.

Dit nummer van Ezra – Bijbels tijdschrift is nog steeds verkrijgbaar. Losse nummers zijn bestelbaar voor 7 euro, incl. verzendingskosten, door overschrijving op rekeningnummer BE98 1237 7805 2493 ter attentie van de Vlaamse Bijbelstichting, met vermelding van ‘Ezra43’.

Leden van de Vlaamse Bijbelstichting krijgen het recentste nummer van EZRA om de drie maanden gratis opgestuurd.
→ Ontdek alle voordelen van het VBS lidmaatschap.