De bijbel en andere heilige boeken: verhalen om van te leven?
Johan De Tavernier (red.), De bijbel en andere heilige boeken: verhalen om van te leven?, Leuven: VBS-Acco, 2004, 256 p., € 19,50
Dit boek is uitverkocht. Op alle nog verkrijgbare publicaties genieten leden van de Vlaamse Bijbelstichting 15% korting.
In de christelijke traditie is de bijbel het eerste aanspreekpunt. Zoals zovelen geloven we om wat we in de bijbel (of andere heilige boeken) aantreffen: verhalen die ons raken, uitdagen, bevragen, bemoedigen en engageren. Dit is de kracht van verhalen. Maar verstaan we wat lezen? Welke interpretatie is de ware? Zijn er regels voor een goede hermeneutische omgang met bijbelteksten? Kunnen we iets leren uit de omgang met heilige teksten in andere wereldgodsdiensten? En hoe weten die verhalen gelovigen te motiveren te engageren?
De bundel werd geschreven door bijbeldeskundigen uit Nederland en Vlaanderen: Hans Ausloos, Reimund Bieringer, Roger Burggraeve, Winand Callewaert, Ruard Ganzevoort, Paul Kevers, Luc Maes, Filip Noël, Didier Pollefeyt, Stijn Van den Bosschere, Ineke Van Put en Johan De Tavernier, die tevens de redactie van het geheel verzorgde.
OVER DE REDACTEUR
Johan De Tavernier is als hoogleraar verbonden aan de Faculteit Godgeleerdheid van de K.U.Leuven en doceert er fundamentele moraaltheologie, milieu-ethiek en vredesethiek. Hij is hoofd van de afdeling Moraaltheolohie en leidt het Centrum voor Wetenschap, Techniek en Ethiek.
GESELECTEERDE FRAGMENTEN
Een geloofstraditie is er om geloofd te worden, dat spreekt voor zich. Net zoals andere heilige boeken in hun respectievelijke geloofstradities is de bijbel een schakel in het wisselspel van geloofservaring en geloofsinterpretatie van de christelijke traditie. Vergissen we ons echter niet: heilige schriften zijn niet zomaar schakels; zij dragen een bijzondere betekenis. Dit is zeker zo voor de christelijke geloofsgemeenschap. In de pastoraal en de catechese beroept men zich vaak op bijbelverhalen. Nu eens funderen ze de christelijke zinverlening, dan weer ilustreren ze een geloofspunt. Af en toe lijkt het wel op vlagvertoon en gaat het om makkelijk bijbelgebruik. ‘het is waar wat ik zeg, want zie, het staat in de bijbel’. Soms is het beroep op de bijbel goed onderbouwd en wordt terecht gesuggereerd dat de aangehaalde teksten bron van leven kunnen zijn.
Vele generaties zijn met bijbelteksten groot geworden. Zeer vaak werd en wordt de bijbel gebruikt als receptenboek: wat zegt de bijbel over het gezin, over gewelgebruik en vrede, over het gebruik van dieren over homoseksualiteit? Of wordt de impact van de bijbel overroepen: wie meent dat alles in de bijbel zinvol is en de bijbel steeds een antwoord geeft op allerhande levensvragen, blijkt bij nader toezicht meer dan eens de teksten zelf onrecht aan te doen. En wat doen we met teksten die ons niet meer aanspreken, die we onmogelijk kunnen verteren of zelfs onaanvaardbaard vinden op goede gronden? Hoe kunnen we de bijbel onder kritiek stellen? Maar ook: hoe worden bijbelverhalen bronnen om van te leven?