Matteüs opnieuw
Frans Van Segbroeck (red.), Matteüs opnieuw, Leuven, VBS-Acco, 1999, 224 p., € 19,70
Dit boek is uitverkocht. Op alle nog verkrijgbare publicaties genieten leden van de Vlaamse Bijbelstichting 15% korting.
Het Matteüsevangelie werd traditioneel gezien als het oudste, het best gecomponeerde en het meest gezagsvolle van de vier. De wetenschappelijke bijbelstudie echter plaatste Marcus bovenaan; Matteüs werd de bleke auteur van een niet bijster geslaagde tweede uitgave van dat evangelie. Daar is nu verandering in gekomen. Opnieuw erkent men de grote creatieve kracht van het Matteüsevangelie dat terecht de naam krijgt van ‘een nieuw evangelie voor een nieuw volk’. In dit verslagboekvan de Vliebergh-Sencieleergang 1998 worden een aantal fundamentele thema’s van het evangelie belicht: Matteüs’ literaire opbouw als verhaal, de relatie van het nieuwe volk, de kerk tot Israël, de visie van Matteüs op ‘Jezus als leider en begeleider’, het functioneren van het gezag in de kerk van Jezus, Matteüs als pastor en catecheet, de plaats en de betekenis van vrouwen in het evangelie van Matteüs, ‘moederschap als metafoor’ en de specifieke klemtonen van Matteüs op de concrete beleving van Jezus’ evangelie, ‘Matteüs en het caritatieve christendom’. Afsluitend wordt de invloed en de uitwerking van dit evangelie aan de hand van een geïllustreerde iconografie belicht.
De bundel werd geschreven door bijbeldeskundigen uit Nederland en Vlaanderen: Mimi Deckers-Dijs, Adelbert Denaux, Hendrik Hoet, Jan Lambrecht, Herman Servotte, Benoît Standaert, Jan van Lier, Geert Van Oyen en Frans Van Segbroeck, die tevens de redactie van het geheel verzorgde.
OVER DE REDACTEUR
Frans Van Segbroeck is emeritus-professor Nieuw Testament aan de K.U.Leuven en directeur van de Vlaamse Bijbelstichting.
GESELECTEERDE FRAGMENTEN
Matteüs is niet geschreven door een antisemiet, die leedvermaak had bij de tempelbrand. Het is gescreven door een zoon van Abraham (waarschijnlijk naar het vlees, in elk geval naar de geest), die zijn volk lief had en de ramp van Jeruzalems vernietiging betreurde als een persoonlijke nederlaag. Hij schreef zijn verhaal om aan zichzelf en zijn volksgenoten (van joodse of niet-joodse afkomst) uit te leggen hoe deze tragische geschiedenis toch te verstaan is. En tegelijk wil hij ‘ons en onze kinderen’ (cf. Mt 27,25) waarschuwen voor een herhaling van dergelijk onheil. Zolang niet alleen het joodse volk, maar alle volkeren, zich niet bekeren tot Jezus’ koninklijke weg, zal vrede er niet komen.
In de kunst heeft Matteüs geen vaste gezichtskenmerken gekregen, zoals bijvoorbeeld de korte, witte baard van Petrus of het baardloze, jeugdige gezicht van Johannes. Maar als we Matteüs’ gezicht niet meteen herkennen, kunnen we hem meestal wel identificiëren met behulp van zijn evangelisten-symbool.