Vliebergh-Sencie 2009: ‘Ons dagelijks brood’: Gezond eten, bezield leven
Eten en zoeken naar zin hebben raakvlakken. Succesvolle uitgaven als ‘Gezond leven, bezield eten’ van zuster Chiara Bots o.s.c., ‘Bijbels culinair’ en ‘Koken met Passie’ van predikant Han Wilmink zijn voorbeelden van een eigentijdse trend: ze combineren culinaire hoogstandjes met zingeving. Toegegeven, eten is altijd al meer geweest dan voedsel consumeren: fair trade of de waarde van het samen tafelen. In deze sessie willen we een eigentijdser facet belichten, nl. het besef dat wat je eet of ‘wie je eet’ ertoe doet omdat je lichaam je tempel is. ‘Broer ezel’ mag dus niet verwaarloosd worden, integendeel, kwaliteit en kwantiteit van voedsel zijn belangrijk.
Mag alles gegeten worden? EVA (Ethisch-Vegetarisch Alternatief) vindt alvast van niet en sluit hiermee in zekere zin aan bij de ‘oude’ voedselrestricties van joden en moslims, ook wel ‘spijswetten’ genoemd. De joodse traditie meent dat we ons kunnen verheffen tot een hoger geestelijk niveau via ons voedsel. Het strikte opvolgen van de kosjer voorschriften, de praktijk van het kasjroet, komt ter sprake. Ook moslims besteden uitzonderlijke zorg aan spijswetten.
In Jezus’ optreden wordt er wel veel gesproken over voedsel maar spijswetten lijken een anachronisme zoals kernachtig verwoord door Matteüs: “Niet wat de mond binnengaat, bezoedelt de mens; de mens wordt bezoedeld door wat de mond uitgaat” (Mt 15,11). Bidden en niet-eten of vasten blijven belangrijk (Mt 9,14-15 en par.).
Voedsel is nooit en nergens een neutraal gegeven geweest. Nadenken over oude en nieuwe ‘spijswetten’ – belangrijk in religies én in een geseculariseerde samenleving – is daarom interessant.
Programma
Dinsdag 18 augustus 2009
09u00 | Onthaal, inschrijving, koffie |
10u00 | Inleiding Johan De Tavernier |
10u15 | Openingslezing: Voedsel, natuur en religie Jan Boersema – VU Amsterdam |
11u15 | Vasten- en onthoudingsbepalingen in de Westerse kerk. Een overzicht met bijzondere aandacht voor Franciscus van Assisi Gerard Pieter Freeman – Franciscaans studiecentrum – Faculteit Katholieke Theologie, Universiteit van Tilburg |
12u15 | Middagpauze |
14u00 | Wat is de betekenis van de Joodse spijswetten, toen en nu? Bloeme Evers-Emden – VU Amsterdam |
15u00 | Koffiepauze |
Parallelsessies
15u30 | ‘Denk globaal, eet lokaal’. De appel valt ver van de boom Luc Van Krunkelsven – Norbertijn van Averbode & Wervel |
15u30 | Christelijke exegese over de joodse spijswetten Steven Pinnoo – Norbertijn van Averbode, provinciaal proost Boerenbond |
16u30 | ‘Met eten kun je preken!’ Voedsel is meer dan eten H. Wilmink – predikant in Ommen |
16u30 | ‘Brood om van te leven’ (Joh 6, 49-50). Van belofte naar vervulling Martijn Steegen – Faculteit Godgeleerdheid, KU Leuven |
17u30 | Einde van de eerste dag |
Woensdag 19 augustus 2009
09u00 | Bezinning |
9h45 | Wat is de betekenis van spijswetten in de islam, toen en nu? Maha El-Kaisy Friemuth – Faculteit Godgeleerdheid, KU Leuven |
10u45 | Koffiepauze |
11u15 | ‘Het Koninkrijk van God is geen zaak van eten en drinken…’. Paulus over spijswetten Peter Schmidt – Faculteit Godgeleerdheid, KU Leuven – Bisdom Gent |
12u15 | Middagpauze |
Parallelsessies
14u00 | Voedsel en identiteit: vertrouwen of betrouwbaarheid? Dr. Franck L.B. Meijboom – Ethiek Instituut, Universiteit Utrecht |
14u00 | Verbonden met de aarde. Bezield leven met de kracht van het zaad (Mc 4) Patrick Ruysschaert – godsdienstleerkracht-landbouwer, Oostvlaamse zorgboer 2008 |
14u00 | Waarom pleiten voor een groene kerk? Yves Lebrun – voorzitter Commissie Rechtvaardigheid en Vrede Brussel, pastoor Sint-Pieter- en Pauwelparochie te Neder-Over-Heembeek |
15u00 | Voedsel voor de ziel Tobias Leenaert – Ethisch-Vegetarisch-Alternatief (EVA) |
15u00 | ‘Niet van brood alleen leeft de mens’. Over de symboliek van voedsel en spijswetten in het Oude Testament Paul Kevers – Vlaamse Bijbelstichting |
16u00 | Koffiepauze |
16u20 | Slotreferaat: Slow Food/Life als spiritueel alternatief voor Fast Food/Life? Johan De Tavernier – Faculteit Godgeleerdheid, KU Leuven |
17u30 | Einde tweedaagse |
Praktische informatie
De tweedaagse is toegankelijk voor een breed publiek. Ze wordt georganiseerd door de secties Catechese en Bijbel van de Faculteit Godgeleerdheid (K.U.Leuven) en de Vlaamse Bijbelstichting in het kader van het Vliebergh-Senciecentrum, de postacademische vorming van de K.U.Leuven. De conferenties vinden plaats in Zeger Van Hee, College De Valk, Tiensestraat 41, 3000 Leuven. De inschrijvingen zijn afgesloten.